11 Φεβ 2012

Θέλω απλώς να μιλάς απλά...

Τελικά η μορφολογία των λέξεων παίζει σπουδαίο ρόλο και μπορεί να αλλάξει ακόμη και τη σημασία τους στο λόγο. Οι ίδιες λέξεις με διαφορετική όμως την κατάληξη αποκτούν διαφορετικό νόημα. Στην καθημερινή και γρήγορη χρήση του λόγου συχνά αυτό δε γίνεται καν αντιληπτό. Εύκολα όμως μπορεί να τα εντοπίσει κάποιος και να νιώσει ίσως έκπληξη.
 Για παράδειγμα η κατάληξη -ως και η κατάληξη στα επιρρήματα αλλάζει την έννοια τους και τον τρόπο που αυτά χρησιμοποιούνται στο λόγο:
  • απλώς - απλά: Θέλω απλώς να μιλάς απλά...
  • καλώς - καλά: Καλώς όρισες! Ελπίζω να πάνε όλα καλά.
  • τελείως - τέλεια: Αν και είσαι τελείως άσχετος με τη μαγειρική, το φαγητό σου έχει τέλεια γεύση!
  • ευχαρίστως - ευχάριστα: Ευχαρίστως να έρθω. Ξέρω ότι θα περάσω ευχάριστα μαζί σας.
Άλλο;
Διαβάστε περισσότερα...

9 Ιαν 2012

Οι λέξεις έχουν οικογένεια;


Κι όμως οι λέξεις έχουν οικογένεια! Δηλαδή;


Οικογένεια λέξεων ονομάζεται το σύνολο των λέξεων που έχουν σχηματιστεί από την ίδια απλή λέξη είτε με παραγωγή είτε με σύνθεση. 
Οι λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια ονομάζονται συγγενικές.

π.χ.  σημάδι σημαδεύω σημαδευτής σημαδιακός σημαία
        σημαίνω σημαιοστολίζω σημαιοφόρος σήμανση


                                 σήμα


      σημαντικός σήμαντρο σημασία σημείο
      σηματοδότης σηματοδοτώ σημασιολογία σημειολογία
      σημείωμα σημειωματάριο σημειώνω σημείωση

Διαβάστε περισσότερα...

3 Δεκ 2011

Όσο μπορείς - Κ. Καβάφης

Όσο μπορείς


Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

Μην την εξευτελίζεις πιαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινή ανοησία,
ως που vα γίνει σα μιά ξένη φορτική.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης (1913)
Διαβάστε περισσότερα...

Τι σημασία έχει ο...τόνος;


Ο τόνος στην ελληνική γλώσσα έχει μεγάλη σημασία. Κι αυτό εξαιτίας του διαφοροποιητικού του ρόλου. Έχει δηλαδή τη δύναμη να διαφοροποιεί σημασιολογικά δύο μορφολογικά όμοιες λέξεις. Αν για παράδειγμα κάποιος μας πει ότι ζει στο νόμο ( όχι στο νομό)Αττικής, σίγουρα θα τον κοιτάξουμε...περίεργα. Υπάρχουν, λοιπόν, ζεύγη όμοιων φαινομενικά λέξεων, που όμως έχουν διαφορετική εντελώς σημασία χάρη στο διαφορετικό τονισμό τους. Έκτος από το νόμος - νομός, που είδαμε παραπάνω, άλλα τέτοια ζεύγη είναι: πότε - ποτέ, μόνος - μονός, δίπλα - διπλά, μίσος - μισός κ.α.Προσοχή, λοιπόν στον...τόνο! Διαβάστε περισσότερα...

"Τι σημαίνει α.α.;"


Ορισμένες λέξεις γράφονται συχνά συντομευμένες, γι' αυτό και λέγονται συντομογραφίες.Κάποιες είναι πιο συχνές στη χρήση τους και τις γνωρίζουν οι περισσότεροι. Άλλες όμως χρησιμοποιούνται πιο σπάνια κι όταν τις συναντά κανείς αναρωτιέται για παράδειγμα:"Τι σημαίνει αυτό το α.α.;"
Ας δούμε λοιπόν κάποιες απ' αυτές και τη σημασία τους:

κ.ο.κ. = και ούτω καθεξής
πρβλ. = παράβαλε
α.α. = αντ' αυτού
φφ. = φύλλα
δρ. = διδάκτωρ
ο.π. = όπου παραπάνω
στ. = στίχος
ώ. = ώρα
αρ. = αριθμός
κκ. = κύριοι, κυρίες
αγ. = άγιος
Διαβάστε περισσότερα...